Kĩ Thuật Chăn nuôi dê

MỤC LỤC

Kĩ Thuật Chăn nuôi dê

LỜI NÓI ĐẦU........................................................................................................................... 2

BÀI MỞ ĐẦU........................................................................................................................... 3

I.  VỊ TRÍ VÀ VAI TRÒ CỦA CHĂN NUÔI DÊ................................................................ 3

1.1.  Vai trò của chăn nuôi dê.............................................................................................. 3

1.2.  Ưu thế của chăn nuôi dê.............................................................................................. 3

1.3 Những hạn chế trong chăn nuôi dê............................................................................... 4

II.  TÌNH HÌNH CHĂN NUÔI DÊ TRÊN THẾ GIỚI VÀ TRONG NUỚC....................... 5

2.1 Tình hình chăn nuôi dê trên thế giới............................................................................. 5

2.2.  Tình hình chăn nuôi dê ở Việt Nam............................................................................ 7

2.3.  Phương hướng phát triển chăn nuôi dê ở Việt Nam................................................. 11

Chương I: NGUỒN GỐC, PHÂN LOẠI VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CHÍNH CỦA DÊ.................................................................................................................................................. 12

I.  NGUỒN GỐC, PHÂN LOẠI.......................................................................................... 12

1.1. Nguồn gốc của dê...................................................................................................... 12

1.2 Vị trí phân loại của dê................................................................................................. 13

II.  MỘT SỐ ĐẶC ĐIỀM SINH VẬT HỌC CỦA DÊ....................................................... 13

2.1. Đặc điểm về ngoại hình............................................................................................. 13

2.2 Tập tính sinh hoạt của dê............................................................................................ 14

2.3.  Đặc điểm về sinh trưởng phát triển........................................................................... 15

2.4.  Một số đặc điểm sinh học khác.................................................................................. 16

2.5.  Một số chỉ tiêu sinh lý cơ bản của dê........................................................................ 17

2.6 Các bộ phận trên cơ thể của dê.................................................................................. 17

Chương II: ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG SINH LÝ CỦA MỘT SỐ CƠ QUAN

Ở DÊ......................................................................................................................................... 19

I.  ĐẶC ĐIỂM VỀ CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG SINH LÝ CỦA CƠ QUAN TIÊU HÓA

.............................................................................................................................................. 19

1.1.  Đặc điểm cấu tạo và quá trình tiêu hoá trong xoang miệng....................................... 19

1.2.  Đặc điểm cấu tạo và quá trình tiêu hoá trong dạ dày của dê..................................... 20

II.  ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG SINH LÝ CỦA CƠ QUAN SINH SẢN ... 24

2.1.  Đặc điểm cấu tạo cơ quan sinh dục và hoạt động sinh dục của dê cái...................... 24

2.2.  Cấu tạo cơ quan sinh dục và hoạt động sinh dục ở dê đực....................................... 27

III . SINH LÝ TIẾT SỮA CỦA DÊ.................................................................................... 30

3.1.  Cấu tạo bầu vú của dê............................................................................................... 30

3.2.  Khả năng sản xuất sữa............................................................................................... 31

3.3.  Thành phần dinh dưỡng của sữa dê.......................................................................... 31

Chương III: CÔNG TÁC GIỐNG TRONG CHĂN NUÔI DÊ............................................. 34

I.  MỘT SỐ GIỐNG DÊ PHỔ BIẾN HIỆN NAY.............................................................. 34

1.1.  Các giống dê trên thế giới......................................................................................... 34

1.2.  Các giống dê của Việt Nam....................................................................................... 39

II.  CHỌN LỌC, CHỌN CẶP VÀ NHÂN GIỐNG TRONG CÔNG TÁC GIỐNG DÊ.. 41

2.1.  Các yêu cầu chung khi chọn dê giống....................................................................... 42

2.2.  Các phương pháp chọn lọc........................................................................................ 42

2.3.  Các phương pháp chọn cặp và ghép đôi giao phối.................................................... 43

2.4.  Kỹ thuật chọn giống dê sữa....................................................................................... 45

2.5.  Kỹ thuật chọn dê giống trong chăn nuôi dê thịt........................................................ 47

2.6.  Công tác quản lý giống trong chăn nuôi dê............................................................... 47

2.7.  Phương hướng công tác giống dê ở Việt Nam.......................................................... 48

Chương IV: NHU CẦU DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHO DÊ..................................... 50

I.    NHU CẦU DINH DƯỠNG CỦA DÊ........................................................................... 50

1.1.  Nhu cầu vật chất khô................................................................................................. 50

1.2.  Nhu cầu năng lượng.................................................................................................. 50

1.3.  Nhu cầu protein......................................................................................................... 51

1.4 Nhu cầu khoáng.......................................................................................................... 52

1.5. Nhu cầu vitamin......................................................................................................... 53

1.6 Nhu cầu nước............................................................................................................. 53

1.7. Nhu cầu dinh dưỡng của một số nhóm dê................................................................. 54

II.  THỨC ĂN CHO DÊ....................................................................................................... 58

2.1.  Nguồn thức ăn cho dê............................................................................................... 58

2.2.  Chế biến và dự trữ thức ăn cho dê............................................................................ 61

2.3.  Biện pháp nâng cao khả năng ăn của dê.................................................................... 64

Chương V: KỸ THUẬT CHĂN NUÔI DÊ............................................................................ 65

I.    KỸ THUẬT CHĂM SÓC, NUÔI DƯỠNG DÊ HẬU BỊ............................................. 65

1.1.  Khẩu phần và kỹ thuật cho ăn................................................................................... 65

1.2.  Kỹ thuật chăm sóc, quản lý....................................................................................... 65

II.  KỸ THUẬT NUÔI DÊ ĐỰC GIỐNG........................................................................... 65

2.1.  Kỹ thuật nuôi dưỡng................................................................................................. 65

2.2.  Kỹ thuật chăm sóc, quản lý....................................................................................... 66

III KỸ THUẬT CHĂM SÓC, NUÔI DƯỠNG DÊ CÁI SINH SẢN VÀ VẮT SỮA..... 66

3.1. Phối giống cho dê cái................................................................................................. 66

32. Nuôi dê cái chửa......................................................................................................... 68

3.3.  Chăm sóc dê cái đẻ.................................................................................................... 69

3.4.  Chăm sóc, nuôi dưỡng dê cái vắt sữa........................................................................ 71

IV.  KỸ THUẬT CHĂM SÓC, NUÔI DƯỠNG DÊ CON TỪ SƠ SINH ĐẾN CAI SỮA (90 NGÀY)................................................................................................................................. 73

4.1.  Giai đoạn bú sữa đầu (Từ sơ sinh đến 10 ngày tuổi).................................................. 73

4.2.  Giai đoạn 15 - 45 ngày tuổi....................................................................................... 73

4.3.  Giai đoạn từ 46 - 90 ngày tuổi................................................................................... 74

4.4 Yêu cầu tăng khối lượng............................................................................................ 75

4.5. Chăm sóc dê con........................................................................................................ 76

V.  KỸ THUẬT KHAI THÁC VÀ CHẾ BIẾN SỮA......................................................... 76

5.1.  Kỹ thuật vắt sữa........................................................................................................ 76

5.2.  Chế biến sữa dê......................................................................................................... 80

VI.  KỸ THUẬT CHĂN NUÔI DÊ THỊT....................................................................... 82

6.1.  Các đối tượng dê nuôi thịt......................................................................................... 82

6.2.  Một số chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật................................................................................. 82

6.3 Kỹ thuật chăn nuôi dê thịt.......................................................................................... 83

6.4. Kỹ thuật giết mổ dê................................................................................................... 83

Chương VI: CÁC PHƯƠNG THỨC CHĂN NUÔI DÊ  VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÀN DÊ.................................................................................................................................................. 88

I.  CÁC PHƯƠNG THỨC CHĂN NUÔI DÊ...................................................................... 88

1.1.  Phương thức nuôi nhốt (thâm canh).......................................................................... 88

1.2.  Phương thức chăn thả (quảng canh).......................................................................... 89

1.3.  Phương thức bán thâm canh...................................................................................... 89

1.4.  Phương thức nuôi dê kết hợp trên mô hình SALT-2................................................. 90

II.  KỸ THUẬT QUẢN LÝ ĐÀN DÊ................................................................................. 91

2.1.  Đánh dấu................................................................................................................... 91

2.2.  Khử sừng non............................................................................................................ 92

2.3.  Thiến hoạn................................................................................................................. 92

2.4.  Gọt móng guốc.......................................................................................................... 93

2.5.  Cho uống thuốc......................................................................................................... 94

2.6.  Ghi chép sổ sách và lập phiếu theo dõi năng suất giống dê....................................... 94

III. CHUỒNG NUÔI DÊ.................................................................................................... 94

3.1.  Một số yêu cầu chung................................................................................................ 94

3.2.  Một số kiểu chuồng nuôi dê...................................................................................... 95

Chương VII: CÔNG TÁC THÚ Y TRONG CHĂN NUÔI DÊ.......................................... 102

1.  QUY TRÌNH VỆ SINH THÚ Y PHÒNG TRỪ DỊCH BỆNH CHO DÊ................... 102

1.1.  Kiểm tra biểu hiện lâm sàng của dê......................................................................... 102

1.2.  Phương pháp vệ sinh phòng bệnh cho đàn dê......................................................... 103

II. MỘT SỐ BỆNH CHỦ YẾU THƯỜNG GẶP Ở DÊ VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÒNG TRỊ

............................................................................................................................................ 104

2.1.  Bệnh nội khoa.......................................................................................................... 104

2.2.  Bệnh ngoại khoa...................................................................................................... 110

2.3 Bệnh sản khoa........................................................................................................... 111

2.4.  Một số bệnh truyền nhiễm....................................................................................... 113

2.5.  Bệnh ký sinh trùng................................................................................................... 118

PHỤ LỤC............................................................................................................................... 128

TÀI LIỆU THAM KHẢO        132